-
Dağcılığın kısa tanımı ve tarihçesi
- Ana Sayfa
- Faydalı Bilgi
- Dağcılığın Tanımı
Dağcılığın Tanımı
Tech Social 25.02.2023Dağcı: Kayada, karda, buzda doğanın birtakım zorluklarını, dağcılık araç ve gereçleri kullanarak aşıp doruğa ulaşan ya da ulaşmayı hedefleyen kişidir.
Dağcılık: Belirli birtakım ilke ve kurallara dayalı olarak dağlarda yapılan yürüyüş, kampçılık ve tırmanış sporudur.
DAĞCILIK TÜRLERİ
1. Alpinizm (Alpinstyle): Amaç doğrudan zirvedir. Zirveye mümkün olan en kısa sürede gidilir ve dönülür.
Günlük yürüyüş (Hiking): Dağda sabah başlayıp akşam biten günübirlik yürüyüştür.
Kamplı etkinlik (Trekking): Dağda çadır kamplı olarak yapılan yürüyüşlerdir.
Expedition: Dağda uzun süreli ve çok amaçlı olarak (zirve tırmanışları, araştırma gezileri ve tırmanışları vb) yapılan etkinliklerdir.
2. Sportif tırmanış (Sport climbing):
Genellikle kaya üzerinde ya da yapay duvarlarda yapılan tırmanış şeklidir. Kendi içinde 4 ana kısma ayrılır.
Bouldering: Yerden fazla yükselmeden kaya tırmanma tekniklerini kullanarak kaya üzerinde yapılan antrenmandır.
Kaya tırmanışı: Kaya tırmanma tekniklerini ve emniyet malzemelerini kullanarak kaya üzerinde bir ip boyuna (50m) kadar yapılan tırmanma şeklidir.
Uzun duvar tırmanışı: Kaya tırmanma tekniklerini ve emniyet malzemelerini kullanarak bir ip boyundan daha yüksek olan kaya üzerinde yapılan tırmanış şeklidir.
Yapay duvar tırmanışı: Genellikle kapalı alanlarda (bazen açık havada) kimyasal malzemeler kullanılarak yapılan sabit veya ayarlanabilen duvar sistemlerini barındıran ve genellikle yarışmalara yönelik yapılmış değişik boyutlarda duvarlardır.
Değişik şekillerde ve değişik aralıklarda basamak ve tutamakları içermektedir. Top rope (üstten emniyetli ip) tekniğiyle çalışma yapılmaktadır. Bu tırmanış biçiminde duvara dağcılık teknik malzemeleri yerleştirilmez.




TARİHÇE
1786’ da Jacques Balmat ve Michel Gabriel Paccard’ ın Mont Blanc’a tırmanışı dağcılığın başlangıcı sayılır. 1870’ e gelindiğinde Avrupa’ nın tüm zirvelerinin tırmanışları tamamlanmış ve dağcılar, Himalaya, And dağları, Kafkas ve Kuzey Amerika dağlarına yönelmişlerdir.
20. yy. da ise dağcılık birçok ülkeye yayıldı ve Himalayalar ile diğer Asya dağları ilgi çekmeye başladı. 1953’ de Edmund Hillary ve Tenzing Norgay 8848 m. ile dünyanın en yüksek zirvesi olan Everest’ e tırmanmayı başardılar.
1960’ lı yıllarda ilk tırmanışları tamamlanan dağların zor rotaları denenmeye başladı ve bu tırmanışlar başarıyla gerçekleştirildi. Ayrıca teknik malzemelerle desteklenen kaya ve buz tırmanışları yaygınlaşarak gelişme gösterdi.
İlk dağcılık örgütü, 1857 yılında İngiltere’ de kuruldu. UIAA ise 1932’ de 18 ülkenin katılımı ile kurulmuştur.
Türkiye’ de dağcılığın tarihçesi 1800’ lerin ortalarına uzanır. 1829’ da Alman dağcı Parrot Ağrı dağının ilk tırmanışını gerçekleştirmiştir. Türkiye’ de dağcılık 1920’ de başlar. Ali Vehbi Türküstün 1906 yılında Mont Blanc’ a tırmanmıştır. 1924’ de bir Türk ekibi Erciyes’ e ilk tırmanışı gerçekleştirmiştir.
1938 yılında Dağcılık ve Kış Sporları Federasyonu kurularak Latif Osman Çıkıgil ilk başkan olmuştur. 1966’ da ise Türkiye Dağcılık Federasyonu kurulmuştur.
DÜNYANIN ÖNEMLİ YÜKSEK DAĞLARI
Afrika : Klimanjaro ( Kibo zirvesi ) 5895 m. / Tanzanya
Kuzey Amerika : McKinley 6194 m. / Alaska
Güney Amerika : Aconcagua 6960 m. / Şili – Arjantin
Antarktika : Vinson Masili 5140 m.
Avrupa : Elbruz 5642 m.
Asya : Everest 8848 m. / Tibet
K2 8611 m. / Pakistan
Kangchenjunga 8586 m. / Tibet
Lhotse 8516 m. / Tibet
Makalu 8463 m. / Tibet
Cho Oyu 8201 m. / Tibet
Dhaulagiri 8167 m. / Tibet
Manaslu 8163 m. / Nepal
Nanga Parbat 8138 m. / Nepal
Annapurna 8091 m. / Nepal
Gasherbrum I 8068 m. / Pakistan
Broad Peak 8047 m. / Pakistan
Gasherbrum II 8034 m. /Pakistan
Shishapangma 8013 m. /Çin
Masherbrum 7821 m. / Pakistan
Komünizma 7495 m. / Tacikistan
- 14 adet 8.000 metrelik zirveye 16 yıl içerisinde tırmanmayı başaran dünya üzerindeki ilk dağcı Reinhold Messner dır.
- 14×8000’lik projesini ikinci olarak bitiren tüm zamanların en efsane yüksek irtifa tırmanıcısı Polonyalı sert adam
Jerzy (Jurek) Kukuzcka dır. - Bir çok dağcılık dünya rekorunun yeni sahibi Nepal asıllı Nirmal Purja, oksijen yardımıyla 6 ay ve 6 gün gibi rekor bir sürede 14x8.000 metrenin tamanına tırmanarak yüksek irtifa tırmanış rekoru kırdı. Ayrıca Everest, Lhotse ve Makalu zirvelerine 48 saat içinde ulaşan ilk ve tek kişi. Son zamanların en efsane yüksek irtifa tırmanıcısı 2021'de diğer 9 Nepalli dağcıdan oluşan bir ekiple birlikte K2'nin ilk kış tırmanışını tamamlayan tek dağcı oldu.
TÜRKİYE’ NİN ÖNEMLİ YÜKSEK DAĞLARI
Ağrı 5137 m.
Reçko (Cilo) 4100 m.
Süphan 4054 m
Kaçkar 3937 m.
Erciyes 3917 m.
Kızılkaya (Aladağlar) 3768 m.




